Al ruim een jaar wordt ons dagelijkse leven beheerst door de coronacrisis. Steeds meer gevolgen van deze crisis komen aan de oppervlakte. Medische gevolgen zoals sterfte, ziekte en revalidatie worden overschaduwd door de toenemende berichten over stress, depressieve en psychische klachten onder de bevolking. Vanwege de langdurige, noodgedwongen sluiting van winkels, restaurants en evenementenlocaties, kunnen veel ondernemers nog maar nauwelijks het hoofd boven water houden. Steeds meer ondernemingen kampen met financiële problemen. Naast deze medische en economische gevolgen heeft de coronacrisis ook gevolgen voor de criminaliteit. Criminelen passen zich moeiteloos aan de veranderde omstandigheden aan. Hun werkwijze wordt steeds meer coronaproof: er ontstaat corona criminaliteit.
Zo blijkt uit onderzoek van RTL nieuws dat het aantal geregistreerde misdrijven ten tijde van de coronacrisis nauwelijks is afgenomen (slechts 0,5 procent). Wel laat het onderzoek zien dat de verhouding tussen het aantal en soort geregistreerde misdrijven het afgelopen jaar sterk veranderd is. Zo zijn het aantal inbraken, overvallen en winkeldiefstallen sterk afgenomen (met respectievelijk 21, 23 en 11 procent). Het aantal (online) oplichtingen is ten opzichte van een jaar geleden juist met 47 procent gestegen. Ook criminelen werken steeds meer vanuit huis en maken daarbij slim gebruik van de online wereld. Criminaliteit verandert mee met de ontwikkelingen in de samenleving. Zo gaven wij in een eerdere blog al aan dat ook ondermijnende criminaliteit door de crisis wordt beïnvloed. Steeds meer horeca ondernemingen worden slachtoffer van nieuwe vormen van ondermijning. Nu waarschuwt ook de internationale politieorganisatie Interpol voor “een nieuwe golf coronamisdaad”; het handelen in nepvaccins en vaccindiefstal.
Volgens Interpol maken criminelen steeds op nieuwere manieren misbruik van de coronacrisis. Ook neemt deze corona criminaliteit steeds heftigere vormen aan. In het begin van de coronacrisis was er vooral sprake van handel en oplichting in gestolen en nagemaakte beschermingsmiddelen (mondkapjes, schorten, brillen en handschoenen), neptesten en nepmedicatie. Nu worden vaccins gestolen of worden door criminelen nepvaccins gemaakt. Om vaccins in handen te krijgen infiltreren criminelen binnen de bevoorradingsketens of verstoren zij transportroutes. Zowel gestolen vaccins als gefabriceerde nepvaccins worden vervolgens door criminelen op de zwarte markt verkocht voor extreem hoge prijzen. Daarnaast worden (nep)vaccins ook aangeboden via nepwebsites of socialen netwerken. Veel burgers willen zo snel mogelijk gevaccineerd worden. Wanneer het wachten op en vaccinatie (te) lang duurt ontstaat een markt voor illegale handel.
Ondanks dat deze illegale handel volgens Interpol nog op kleine schaal voorkomt, vrezen zij wel het begin van een misdaadpandemie. Vaccinaties en medicijnen tegen corona zijn onderdeel van een wereldwijde industrie waar veel geld mee is gemoeid. Meer dan honderd landen moeten nog beginnen met vaccineren waardoor er een grote vraag is naar de vaccins. Criminelen zien hier daarom een lucratieve handel in. Vooral organisaties die een rol spelen bij het bevoorraden van ziekenhuizen en het transporteren en opslaan van de vaccins zijn bij deze misdaadpandemie extra kwetsbaar. Zwakke plekken binnen één van deze systemen, zoals slecht beveiligde opslagplaatsen of transportroutes, kunnen vaccindiefstal en -handel in de hand werken. In Zuid-Afrika is recent de eerste grote lading duizenden nepvaccins onderschept. Des te meer reden om de waarschuwingen van Interpol over de ontwikkelingen in de corona criminaliteit serieus te nemen. Voorkomen blijft nog altijd beter dan genezen.
De opkomst van de handel in (nep)vaccins maakt duidelijk dat criminaliteit een dynamisch proces is. Criminelen zijn creatief. Zij stemmen hun werkwijze af op de mogelijkheden die de samenleving hen geeft. Daarom kiezen criminelen tijdens deze wereldwijde pandemie vaccins als handelsproduct, slaan ze vooral online toe en kiezen ze de sectoren uit die door het coronavirus zijn getroffen. Zoals de criminaliteit zich aanpast aan de coronacrisis, zo zal criminaliteit zich ook aanpassen aan andere veranderingen als de coronacrisis straks voorbij is. Om criminaliteit binnen uw organisatie voor te blijven, is mee bewegen met deze veranderingen daarom van essentieel belang.
Om ‘mee te bewegen’ en te voorkomen dat uw organisatie onverwachts betrokken raakt bij criminele activiteiten kunt u verschillende maatregelen nemen. Vraag uzelf allereerst af welke processen binnen uw organisatie op dit moment cruciaal zijn. Waar liggen de risico’s voor de organisatie? Niet elke organisatie heeft te maken met dezelfde risico’s; het soort risico verschilt per sector. Middels security risk management kunt u risico’s analyseren en beoordelen. Inzicht in de risico’s is de eerste stap naar het creëren van een veilige werkomgeving. Op basis van deze kennis kunnen de zwakke plekken binnen de organisatie weggenomen worden. Naast het in kaart brengen van risico’s, is het verstandig om te kijken naar wie u binnenhaalt. Iedereen die betrokken is bij uw organisatie, kan een risico vormen. Om gelegenheid voor criminele activiteiten binnen de organisatie te voorkomen, is het belangrijk om te weten met wie je precies zaken doet. Kijk daarbij niet alleen naar de eigen medewerkers, maar ook naar toekomstige handelspartners en derden.
Kunt u criminaliteit binnen de organisatie 100% voorkomen? Nee. Kunt u maatregelen nemen om de kans op criminaliteit binnen de organisatie zo klein mogelijk te maken? Ja zeker! Levent Bedrijfsrecherche helpt u hier graag bij. Neem contact met ons op via 088 987 60 00 of info@leventgroup.nl.
Geschreven door Florine Nieland
Op 30 januari 2025 organiseren wij in samenwerking met advocatenbureau TeekensKarstens een exclusieve College Tour met…
Een verkenning in pentesten: Het beveiligen van systemen met ethical hacking In een tijdperk waarin…
BKR-registratie biedt inzicht in iemands financiële situatie, zowel positieve als negatieve aspecten. Dit helpt werkgevers…
Verhoog uw security awareness en voorkom nalatigheid bij cybersecurity. Leer de risico's en uw rol…
Het belang van effectieve gesprekstechnieken voor waarheidsvinding in een screening- of rechercheonderzoek en nuttige tips.