Het ontstaan van particuliere recherchebureaus

Recherche, dat is toch iets van de politie?
Recherchebureaus zijn niet meer weg te denken uit onze maatschappij. Toch weten niet veel mensen wat het werk van recherchebureaus precies inhoudt en wat ze voor hen kunnen betekenen. Om die reden ging onze vorige blog over de raakvlakken van ons werk en de dagelijkse berichten in de media. In deze blog belichten we de ontstaansgeschiedenis van de particuliere recherchebureau’s, de verschillende soorten werkzaamheden en belangrijke wet- en regelgeving.

Het ontstaan van particuliere recherchebureaus

De eerste recherchebureaus zijn ontstaan in de jaren 80 van de vorige eeuw. In deze periode groeide het onveiligheidsgevoel onder de Nederlandse burgers maar de overheid deed hier (te) weinig mee. De politie voerde geen onderzoek uit naar incidenten waar dit wel nodig was. Door dit alles ontstond er een vraag naar beveiligingspersoneel en specialisten die de onderzoeken oppakten waar de politie geen tijd voor had. Terwijl de vraag groeide, nam de regie van de overheid op de ontwikkeling juist af.

Wet- en regelgeving voor particuliere recherchebureaus

Een van de redenen dat de overheid de regie dreigde kwijt te raken was het ontbreken van wet- en regelgeving voor particuliere recherchebureaus. Er bestond een wet voor Weerkorpsen d.d. 1936. Deze was echter gericht op het tegenhouden van weerkorpsen omdat zij zich bezighielden met openbare orde en veiligheid; taken van de politie en het leger. Deze wet werkte dus niet goed voor de opgerichte bedrijfsrecherchebureaus.

Op 1 april 1999, bijna twintig jaar na de opkomst van recherchebureaus, is de ‘Wet particuliere beveiligingsorganisaties en recherchebureaus’ (Wpbr) ingevoerd. Deze wet is nog steeds van toepassing voor recherchebureaus zoals Levent Bedrijfsrecherche. Zo moeten recherchebureaus in het bezit zijn van een POB vergunning van de minister van Justitie en Veiligheid. Daarnaast moeten zij zich houden aan de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) en de privacy gedragscode. De rechercheurs die de onderzoeken doen moeten een opleiding tot Particulier Onderzoeker hebben gevolgd en het daarbij behorende SVPB diploma hebben behaald.

De verschillende soorten onderzoek

Recherchebureaus voeren een breed scala aan soorten onderzoeken uit. Zo kunnen ze door derden partijen worden ingehuurd om onderzoek te doen naar o.a. interne fraude, verzuimfraude, bedreiging of bedrijfsspionage. Daarnaast kunnen zij achtergrond- en toedrachtsonderzoeken uitvoeren.

Employment screening

Achtergrondonderzoeken hebben als doel informatie te verzamelen over een (toekomstige) medewerker of zakenrelatie. Uitvoeren van een achtergrond onderzoek naar een (toekomstige) medewerker wordt ook wel een employment screeningen genoemd. De bekendste vorm is de pre-employment screening. Deze screening vindt plaats vóór het dienstverband. Tijdens het onderzoek wordt gecontroleerd of de aangeleverde informatie van de potentiële medewerker wel klopt. Daarnaast is het ook van belang of er informatie te vinden is die nog niet bekend is bij de potentiële werkgever waar dit wel van belang is. Recherchebureaus maken hiervoor veelal gebruik van (semi) open bronnen. Door jouw personeel te screenen, vergroot je de veiligheid op de werkvloer omdat je weet wie je aanneemt.

Fraude onderzoeken

Veel bedrijven krijgen wel eens te maken met interne fraude. Op dit soort moment kunnen zij het beste een particulier recherchebureau inschakelen. Het zijn vaak complexe zaken waarin objectiviteit belangrijk is. Recherchebureaus zijn vaak gespecialiseerd in het doen van onderzoek naar interne fraude zoals diefstal, verduistering of valsheid in geschrifte. Daarnaast zijn zij een objectieve partij die puur aan waarheidsvinding doet. Dit betekent dat zij het ook rapporteren als de vermoedens van bijvoorbeeld verduistering niet blijken te kloppen. Dit resulteert in bescherming van de medewerkers en organisatie. Ook wanneer blijkt dat de vermoedens wel kloppen, hebben zij de ervaring om dit discreet aan te pakken en de organisatie te ondersteunen bij vervolg stappen.

Voorwaarden rechercheonderzoek

Niet elke situatie, vermoeden of signaal is geschikt voor onderzoek door particulier recherchebureaus. Er gelden namelijk een aantal voorwaarden en regels voor het doen van onderzoek. Voordat een recherchebureau een onderzoek start moet zij nagaan of er een gerechtvaardigd belang is. Het doen van onderzoek naar (de handelingen/activiteiten van) een persoon heeft een zekere impact. Een organisatie moet daarom een gerechtvaardigd belang hebben om een recherchebureau in te schakelen. Dit belang kan voortkomen uit bijvoorbeeld grote financiële schade, een onveilige werkomgeving of kans op imagoschade.

Als het gerechtvaardigd belang is vastgesteld, betekent dit dan dat je als organisatie alles uit de kast mag trekken? Het simpele antwoord: nee.

Het gerechtvaardigd belang geeft je de benodigde ‘toestemming’ om een rechercheonderzoek te laten uitvoeren. Maar elk onderzoek moet proportioneel zijn. Is het proportioneel om voor een diefstal van honderd euro een verborgen camera in te zetten? Waarschijnlijk niet. De organisatie en het recherchebureau gaan dus in overleg met elkaar om te kijken naar de proportionaliteit van de actie. Ook het subsidiariteitsbeginsel is hiervoor belangrijk. Dit houdt in dat de het doen van onderzoek de enige optie is om het doel te bereiken. Er zijn dus geen minder zware methodes die hetzelfde doel kunnen bereiken.

Particuliere recherchebureaus

Veel mensen hebben een geromantiseerd idee bij particuliere recherchebureaus. Rechercheurs liggen vermomd in de bosjes om overspel te ontdekken. Ja, dit komt ook voor. Maar zoals we in deze blog hebben uitgelegd, houdt het dus meer in dan louche figuren achtervolgen zoals je dat alleen in films ziet.

Hebben we je interesse gewekt en wil je meer weten over particuliere recherchebureaus? Laat het ons weten!