Maar wie ben jij eigenlijk? Het belang van identiteitscontrole

Vorig jaar kwam aan het licht dat veel criminelen een vals paspoort konden bemachtigen dankzij corrupte ambtenaren. Zelfs Ridouan Taghi had op deze manier een vals paspoort. De foto van de crimineel is op een ander paspoort geplaatst, soms willekeurig, soms van iemand anders uit het criminele circuit. Hiermee kunnen criminelen vrijelijk reizen en handelen. Dit is een voorbeeld van identiteitsfraude door corrupte ambtenaren bij de gemeente. In onze vorige blog is te lezen hoe de betrouwbaarheid en integriteit van werknemers te toetsen is door middel van screening. De komende weken gaan we dieper in op belangrijke onderdelen van een screening. In deze blog lichten we de identiteitscontrole toe. Want is uw personeel wel wie ze zeggen dat ze zijn?

Mag ik een bewijs?

Als werkgever heeft u een verificatieplicht van de identiteit. U mag namelijk alleen mensen laten werken als u de identiteit kent en als ze in Nederland mogen werken. Daarvoor moet de geldigheid van het identiteitsbewijs gecontroleerd zijn. In Nederland worden paspoorten, identiteitskaarten en Nederlandse vreemdelingendocumenten geaccepteerd als identiteitsbewijs. De paspoorten en identiteitskaarten kunnen afkomstig zijn uit Nederland of een ander EER-land. Een rijbewijs is ook een identiteitsbewijs, maar dit kan men niet altijd gebruiken ter verificatie. Op dit document staat bijvoorbeeld geen informatie over een verblijfsstatus of nationaliteit. Het is als werkgever daarom erg belangrijk om één van bovenstaande geaccepteerde bewijzen te ontvangen van de werknemer.

Solliciteren als (g)een ander

Maar wat kan er gebeuren als de identiteit niet goed gecontroleerd is? In een eerder blog hebben we aandacht besteed aan de risico’s door het gebruik van deepfake technologie bij sollicitaties. Het doel hiervan is toegang krijgen tot gegevens van bedrijven en personen door kwaadwillende. Vervolgens verkopen deze kwaadwillende deze gegevens. Weten met wie je te maken hebt, is daarom wel degelijk van belang.

Identiteitsfraude en de gevolgen

Daarnaast is identiteitsfraude een groot risico. Identiteitsfraude betekent dat iemand gestolen of valse identiteitsgegevens misbruikt. Zo kan bijvoorbeeld een identiteitsbewijs met de gegevens van de ene persoon en de foto van de andere persoon opgesteld worden. Op deze manier kan de werknemer verbergen wie hij of zij is. Wanneer er iets gebeurt binnen het bedrijf, kan de werknemer moeilijk opgespoord worden. Zo kunnen ze makkelijk informatie stelen en verdwijnen. Op deze manier kunnen ook mensen zonder een werkvergunning bij een werkgever in dienst komen. Uit onderzoek bleek vorig jaar bijvoorbeeld dat er veel ongedocumenteerde maaltijdbezorgers werkten bij Uber Eats en Deliveroo. Ze betaalden iemand met een legaal paspoort om onder hun naam te werken.

Door de betere beveiliging van identiteitsbewijzen en de echtheidskenmerken ziet de marechaussee echter steeds vaker ‘lookalike-fraude’. Deze personen gebruiken dan een paspoort van iemand waar ze op lijken. Niet alleen het controleren van de echtheid en geldigheid van het identiteitsbewijs is dus belangrijk, maar ook het vergelijken van de foto met de persoon.

Dit wordt versterkt door de ontwikkeling dat identificeren steeds vaker op afstand gebeurt. Met alleen een kopie van het identiteitsbewijs kan je al veel doen, zoals het afsluiten van abonnementen en leningen. Doordat er tegenwoordig ook veel gegevens op sociale media beschikbaar zijn, heeft de fraudeur genoeg informatie om een geloofwaardig beeld af te geven bij sollicitaties.

Identiteitsfraude kan gemeld worden bij het Centraal Meldpunt Identiteitsfraude (CMI), onderdeel van de Rijksdienst voor Identiteitsgegevens (RvIG).

Check, check, dubbelcheck

Er zijn vervolgens verschillende echtheidskenmerken van het identiteitsbewijs waar men op moet letten. Voor de eerstelijns echtheidskenmerken hoeven geen hulpmiddelen gebruikt te worden. Dit zijn: 

• Het schaduwwatermerk op een visumbladzijde van het paspoort;
• Het kinegram dat van kleur en vorm wijzigt bij het kantelen van het document;
• Een voelbaar reliëf aan de zijkanten van het identiteitsbewijs.

Let wel op dat kenmerken van Nederlandse identiteitsbewijzen zich blijven vernieuwen. Zo zijn er modellen van 2011, 2014 en 2021. Met de DutchID-app  van de overheid zijn de echtheidskenmerken per identiteitsbewijs te herkennen.

Daarnaast kan de MRZ-code gebruikt worden ter verificatie. MRZ staat voor ‘Machine Readable Zone’ en is speciaal ontwikkeld om digitaal uit te lezen. Maar ook zonder hulpmiddel kan men de MRZ-code raadplegen. Op de volgende punten kan men letten:

• In de MRZ-code zijn gegevens uit het paspoort herhaald. Het is dan van belang te controleren of de gegevens van de MRZ-code overeenkomen met de gegevens in de rest van het document;
• Komt het lettertype van de MRZ-code overeen met originele identiteitsbewijzen? Vooral in de cijfers 1, 3, 4 en 7 vallen afwijkingen op.

Beschadigingen zoals snij- of lijmporen, onleesbare gegevens, beschadigde foto en luchtbellen in afdekfolie kunnen verder nog wijzen op fraude.

Voor buitenlandse documenten kan de online database EdisonTD gebruikt worden. Deze database is van de politie in samenwerking met internationale partners. Ook de website van de Raad van de Europese Unie beschikt over een openbaar online register van reis- en identiteitsdocumenten die geraadpleegd kan worden.

Hoe pak ik dit aan?

De identiteitscontrole is dus zeker een onmisbaar onderdeel van het in dienst nemen van een medewerker en daarmee ook in de screening! Op deze manier weet u zeker dat de persoon die bij u in dienst komt, degene is die hij/zij zegt dat diegene is.

Natuurlijk is de identiteitscontrole niet het enige belangrijke onderdeel. De komende weken zullen wij u meer informatie geven in onze blogs over de verschillende onderdelen in een screening. Bent u nu al geïnteresseerd en wilt u snel handelen? Neem dan gerust vrijblijvend contact met ons op!