Rozeboordencriminaliteit: een onzichtbare kostenpost

De nieuwsberichten waarin een topman of -vrouw beschuldigd worden van fraude kennen wij allemaal wel. Deze frauduleuze handelingen worden vaak uitgebreid in het nieuws behandeld. Ook wel de zogeheten witteboordencriminaliteit. Maar er is veel meer fraude binnen organisaties. Zo ook een vorm van fraude die bijna nooit het nieuws haalt en veel minder aandacht krijgt. Dit terwijl deze vorm van criminaliteit, net zoals witteboordencriminaliteit, veel financiële schade oplevert! Wij hebben het hier over zijn tegenhanger: rozeboordencriminaliteit.

Wellicht kent u de term nog niet. Terwijl deze vorm van fraude net zo veel aandacht verdient als witteboordencriminaliteit! Een bedrijf kan namelijk jaarlijks duizenden euro’s of zelfs miljoenen aan schade oplopen door deze vorm van fraude. Maar wat is het, waar komt het vandaan en hoe kunt u zichzelf hiertegen beschermen?

WAT IS ROZEBOORDENCRIMINALITEIT?

De term rozeboordencriminaliteit, ook wel ‘pink-collar crime’, is in 1980 in Amerika ontstaan. De term biedt een omschrijving voor criminaliteit die destijds gepleegd werd door voornamelijk vrouwen. Dit heeft te maken met de lagere positie die de vrouw destijds had ten opzichte van de man. Tegenwoordig is daar meer gelijkheid in gekomen en is te zien dat ook zeker mannen zich schuldig maken aan rozeboordencriminaliteit.

Het gaat om het criminele handelen van personen vanuit de lagere posities binnen de organisatie.

WITTEBOORDENCRIMINALITEIT VS ROZEBOORDENCRIMINALITEIT

Als het over rozeboordencriminaliteit gaat, dan is vaak te zien dat niet iedereen dit fenomeen kent. Dit in tegenstelling tot het fenomeen van witteboordencriminaliteit; daar heeft iedereen wel eens van gehoord. Dit komt omdat witteboordencriminaliteit vaker in het nieuws verschijnt dan rozeboordencriminaliteit. Het is namelijk veel interessanter als te lezen is dat een topman of -vrouw zijn of haar (machts)positie misbruikt voor eigen gewin. Relatief recent is er bijvoorbeeld nog een topman van Wirecard (een Duitse betalingsverwerker) gearresteerd in een omvangrijk fraudeschandaal.

Juist daar zit ook het verschil ten opzichte van rozeboordencriminaliteit. Ook de werknemers op lagere posities binnen de organisatiestructuur kunnen een factuur vervalsen, goederen stelen of frauderen met kilometervergoeding. Dit zijn dan vaak kleinere bedragen ten opzichte van de bedragen die te zien zijn bij witteboordencriminaliteit. Aan de andere kant vindt de verduistering van deze kleinere bedragen weer vaker plaats. Dit maakt dat het fenomeen rozeboordencriminaliteit net zo problematisch is als witteboordencriminaliteit. Dit komt mede doordat organisaties rozeboordencriminaliteit minder snel ontdekken! En als het al ontdekt wordt, dan wordt dit vaak afgedaan met een vaststellingsovereenkomst.

BESCHERMEN TEGEN ROZEBOORDENCRIMINALITEIT

Het is natuurlijk wenselijk deze vorm van criminaliteit binnen uw organisatie te voorkomen. Maar hoe? Wat kunt u er tegen doen?

Ten eerste is het van belang dat u een controlemechanisme in uw processen inbouwt. Daarmee wordt de gelegenheid tot het plegen van deze criminaliteit kleiner. Controleer bijvoorbeeld regelmatig de door de werknemer(s) opgestelde facturen. Alleen al het hebben van dit mechanisme zorgt ervoor dat men minder snel zal frauderen omdat daarmee een pakkans groter wordt; het schrikt af.

Ten tweede is het belangrijk dat men weet wat wel- en niet getolereerd wordt. Dit start bij het hebben van bijvoorbeeld een duidelijke gedragscode. Op deze manier vervagen grijze gebieden en ontstaat er een duidelijk onderscheid tussen goed en fout. Oftewel: creëer een bedrijfscultuur waar integriteit en het elkaar kritisch aanspreken op goed en fout, leeft onder het personeel.

Daarnaast zijn er nog talloze andere maatregelen te nemen die de gelegenheid tot deze vorm van criminaliteit verkleinen. Het screenen van personeel kan bijvoorbeeld preventief deze vorm van criminaliteit tegengaan! Bent u benieuwd hoe u de gelegenheid tot rozeboordencriminaliteit kunt verkleinen? Of wilt u wellicht meer inzetten op integriteit maar weet u niet waar u moet beginnen? Laat het ons weten! Dan kijken wij samen met u naar het versterken van uw Security Risk Management beleid op dit vlak!